7. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Ders Kitabı Cevapları Sayfa 205

Kelebeklerde Başkalaşım: 1. Ergin kelebeğin yaprak üzerine bıraktığı yumurtadan çıkan tırtıl (larva) yaprak yiyerek beslenir. 2. Tırtıl salgıladığı salgıyla etrafında koza (pupa) oluşturur.

7. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 205 Cevabı Meb Yayınları

Başkalaşım geçiren başka canlılar olup olmadığını araştırınız. Bu canlıların yaşam döngülerini araştırıp arkadaşlarınızla paylaşınız.

• Cevap:

Başkalaşım geçiren hayvanlar şöyledir;

1) Kurbağalar

* Larva döneminde suda solungaç solunumu, ergin dönemde karada deri ve akciğer solunumu yaparlar.
* Yumurta ile çoğalırlar. Dış döllenme görülür.
* Yavru bakımı görülmez.
* Gelişimleri sırasında başkalaşım geçirirler.
* Kalpleri üç odacıklıdır.
* Nemli bölgelerde yaşarlar.
* Soğukkanlı canlılardır. (Resim: Başkalaşım geçiren kurbağa)

2) Eklem Bacaklılar

• Vücutlarının dışında kitin denilen örtü bulunur. Sert ve dayanıklı olan bu örtü vücuda diklik ve desteklik sağlar.
• Vücutlarındaki halkalar ve deri kıvrımlarının birbirine eklenmesiyle oluşan yapıya dış iskelet denir.
• Yumurta ile çoğalırlar. Yumurtadan çıkan kurtçuğa larva denir.
• Larvanın ergin hale gelinceye kadar geçirdiği uyku dönemine pupa denir.
• Pupa dönemi karasinekte kabuk içinde, ipek böceğinde ise kendi salgıladığı ipekten yaptığı koza içinde geçirilir. (Resim: Kelebeğin başkalaşım evresi)

Eklem bacaklılar 4 gruba ayrılır;

a) Böcekler: Arı, karasinek, sivrisinek, bit, pire, kene, çekirge, tahta kurusu, hamam böceği ve kelebek.
b) Kabuklular: Yengeç, karides.
c) Örümcekler: Örümcek, akrep.
d) Çok ayaklılar: Çıyan, kırkayak.

3) Süngerler

* Denizde yaşayan bazı hayvancıkların bir araya gelmelerinden doğan bir yığındır.
* Süngeri meydana getiren hayvancıklar yumurtadan çıkınca önce bir süre yüzerler, sonra denizin dibine yapışarak kendi cinslerinden daha başka hayvancıkların gelmesini beklerler.
* Böylece biriken süngerler çok çabuk büyür ve 7-8 yıl kadar yaşarlar. Bu süre içinde koparılamazlarsa, kendiliğinden çürümeye başlar.

4) Mercanlar

* Mercanlarda döllenme sonucu meydana gelen kirpikli larva küçük bir kurtçuğa benzer.
* Kirpikleriyle bir müddet serbest yüzdükten sonra kendini bir kayaya bağlar.
* Gelişimini tamamlayarak polip haline gelir ve kalkerli bir iskelet salgılar.
* Tomurcuklanma ile üreyerek yeni polipler meydana getirir.
* Koloninin salgıladığı iskeletler yığın halini alarak, mercanlar hareket edemez olur.

5) Yumuşakçalar: Salyangoz, midye, istiridye, mürekkep balığı, sümüklü böcek, ahtapot.

* Vücutları yumuşak ve genelde kabukludur. Kabuklarının altında “manto” adı verilen ince bir doku tabakası vardır.
* Dokunma, kimyasal tepkime gibi etkenlere duyarlı yapıları/gözleri vardır.
* İç organları gelişmiştir.
* Çoğu denizde, bazıları ise tatlı sularda ve karada yaşar.
* Suda yaşayanlar solungaç solunumu yapar ve sudaki organik maddeleri süzerek beslenir.
* Karada yaşayanların manto boşluğu akciğer görevi görür.
* Otçul, etçil, parazit olabilirler. (Resim: Başkalaşım geçiren sinek)

6) Derisi Dikenliler: Deniz yıldızı, deniz kestanesi, deniz hıyarı.

* Vücut üzerinde dikensi sert çıkıntılar olan hayvan grubudur.
* Bu dikenler tehlikelerden kendilerini korumayı sağlar.

* Bu hayvan grubunun tamamı sularda yaşar. Solungaçlarıyla solunum yaparlar.