Ay`ın Hareketleri ve Evreleri-5.Sınıf Fen Konu Anlatımı
Dünya'mızın tek doğal uydusu olan Ay, sürekli hareket halindedir. Ay kendi ekseni etrafında dönme hareketi ve Dünya'nın etrafında dolanma hareketi yapar. Ay, Dünyanın etrafında yaklaşık 27 günde dolanır.
➡Dünya, Güneş'in etrafında döndüğü için Ay da Dünya ile birlikte Güneş'in etrafında dolanma hareketi yapar. Ay ve Dünya, Güneş'in etrafındaki hareketlerini 365 gün 6 saatte tamamlar.
➡Ay, Dünya etrafında dolanma hareketi yaparken Ay'ın Dünya ve Güneş'e göre konumu sürekli değişir. Bu da Ay'ın ışık alan kısmının değişmesine neden olur. Bu yüzden Dünya'dan bakan bir kişi Ay'ı farklı şekillerde görür. Ay'ın bu farklı görünümlerine Ay'ın evreleri denir. Ay'ın evreleri yaklaşık olarak 29 günde tamamlanır. Ay'ın evrelerinin tamamlanması için geçen 29 günlük süre takvimdeki ay kavramını oluşturur.
➡Ay'ın dört ana evresi, dört ara evresi vardır. Ay'ın iki ana evresi arasında geçen süre bir haftadır (7 gün).
Yeni Ay: Ay'ın, Güneş ve Dünya arasında olduğu evredir. Bu evrede Ay'ın Dünya'ya bakan yüzü ışık almaz. Dünya'dan bakıldığında Ay görünmez.
Hilal: Ay, Güneş'in doğusunda olduğu zaman gerçekleşir. Dünya'dan bakıldığında Ay ters "C" harfi gibi görünür.
İlk Dördün: Yeni ay evresinden bir hafta sonra görülür. Ay'ın Dünya'ya bakan yüzünün sağ tarafının aydınlandığı evredir. Ay'ın aydınlık kısmı yarım daire biçiminde görülür.
Şişkin Ay: Ay, ilk dördün evresinden dolunay evresine geçerken görülen ara evredir.
Dolunay: İlk dördün evresinden bir hafta sonra görülür. Ay'ın, Dünya'ya bakan yüzünün tamamen aydınlandığı bir evredir.
Şişkin Ay: Ay, dolunay evresinden son dördün evresine geçerken görülen ara evredir.
Son Dördün: Dolunay evresinden bir hafta sonra görülür. Ay'ın, Dünya'ya bakan yüzünün sol tarafının aydınlandığı evredir. Ay'ın aydınlık kısmı yarım daire şeklinde görülür.
Hilal: Ay, Güneş'in batısında olduğu durumda gerçekleşir. Dünya'dan bakıldığında Ay "C" harfi gibi görülür.
➡29 Gün boyunca Ay'ı gözlemlediğimizde Ay'ın görüntüsünün günden güne değiştiğini görürüz. Bu değişim her ay düzenli olarak tekrar eder.
NOT: Gerçeğe en yakın haliyle Ay'ın ilk haritasını çizen bilim insanı Türk matematikçi ve gök bilimci Ali KUŞÇU'dur.
➡Dünya, Güneş'in etrafında döndüğü için Ay da Dünya ile birlikte Güneş'in etrafında dolanma hareketi yapar. Ay ve Dünya, Güneş'in etrafındaki hareketlerini 365 gün 6 saatte tamamlar.
➡Ay, Dünya etrafında dolanma hareketi yaparken Ay'ın Dünya ve Güneş'e göre konumu sürekli değişir. Bu da Ay'ın ışık alan kısmının değişmesine neden olur. Bu yüzden Dünya'dan bakan bir kişi Ay'ı farklı şekillerde görür. Ay'ın bu farklı görünümlerine Ay'ın evreleri denir. Ay'ın evreleri yaklaşık olarak 29 günde tamamlanır. Ay'ın evrelerinin tamamlanması için geçen 29 günlük süre takvimdeki ay kavramını oluşturur.
➡Ay'ın dört ana evresi, dört ara evresi vardır. Ay'ın iki ana evresi arasında geçen süre bir haftadır (7 gün).
Yeni Ay: Ay'ın, Güneş ve Dünya arasında olduğu evredir. Bu evrede Ay'ın Dünya'ya bakan yüzü ışık almaz. Dünya'dan bakıldığında Ay görünmez.
Hilal: Ay, Güneş'in doğusunda olduğu zaman gerçekleşir. Dünya'dan bakıldığında Ay ters "C" harfi gibi görünür.
İlk Dördün: Yeni ay evresinden bir hafta sonra görülür. Ay'ın Dünya'ya bakan yüzünün sağ tarafının aydınlandığı evredir. Ay'ın aydınlık kısmı yarım daire biçiminde görülür.
Şişkin Ay: Ay, ilk dördün evresinden dolunay evresine geçerken görülen ara evredir.
Dolunay: İlk dördün evresinden bir hafta sonra görülür. Ay'ın, Dünya'ya bakan yüzünün tamamen aydınlandığı bir evredir.
Şişkin Ay: Ay, dolunay evresinden son dördün evresine geçerken görülen ara evredir.
Son Dördün: Dolunay evresinden bir hafta sonra görülür. Ay'ın, Dünya'ya bakan yüzünün sol tarafının aydınlandığı evredir. Ay'ın aydınlık kısmı yarım daire şeklinde görülür.
Hilal: Ay, Güneş'in batısında olduğu durumda gerçekleşir. Dünya'dan bakıldığında Ay "C" harfi gibi görülür.
➡29 Gün boyunca Ay'ı gözlemlediğimizde Ay'ın görüntüsünün günden güne değiştiğini görürüz. Bu değişim her ay düzenli olarak tekrar eder.
NOT: Gerçeğe en yakın haliyle Ay'ın ilk haritasını çizen bilim insanı Türk matematikçi ve gök bilimci Ali KUŞÇU'dur.
Yorumlar
Yorum Gönder